διλήμματα

ΠΡΩΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ:

Ο Alberto  Giacometti (1901 – 1966, δικός μας ἄνθρωπος, πολὺ γνωστὸς Ἐλβετὸς γλύπτης, μὲ ἀποκλίνουσα συμπεριφορά, καὶ μὲ μία ἐμμονὴ μὲ τὰ πορνεία, γεμάτος ἀπὸ σεξουαλικὲς φαντασιώσεις. Γιά περισσότερα ἐδῶ) τὸ εἶχε θέσει κάποτε ὡς ἑξῆς:

Σὲ ἕνα σπίτι ποὺ ἔχει πάρει φωτιὰ καὶ καίγεται, ὑπάρχουν δύο πράγματα: Ἕνας γνωστὸς πίνακας τοῦ Ραφαήλ καὶ μία γάτα. Ἔχετε μόνον μία εὐκαιρία, πρὶν γίνει ὁλοκαύτωμα τὸ σπίτι, νὰ σώσετε ΕΝΑ ἀπὸ τὰ δύο. 

Ἐγὼ (εἶπε ὁ δικός μου) θὰ γλίτωνα τὴν γάτα.

Ἐσεῖς τί θὰ κάνατε στὴ θέση του - καὶ γιατί;

ΕΤΕΡΟΝ ΔΙΛΗΜΜΑ:

 Μία παράξενη καὶ ἀποτρόπαια συγκυρία σᾶς δίνει τὴν ἑξῆς δυνατότητα: πατώντας ἕνα κουμπὶ στὸν ὑπολογιστή σας, ἀποκτᾶτε ἀμέσως πέντε ἑκατομμύρια εὐρὼ (γιὰ φαντάσου… οἱ καιροὶ οὐ μενετοί).

Τὴν ἴδια στιγμὴ ὅμως με τὸ πάτημα τοῦ κουμπιοῦ σκοτώνετε ἕναν Ἀφρικανὸ στὴν Ἀφρικὴ Ἕναν ἀνώνυμο καὶ ἄγνωστό σας, ἀπὸ τὰ 900 ἑκατομμύρια ἀφρικανῶν. Ἡ πράξη σας θὰ παραμείνει ἄγνωστη καὶ ἀτιμώρητη. Οὔτε ὁ ἀφρικανὸς οὔτε κανεὶς ἄλλος θὰ μάθει τί τὸν βρῆκε, οὔτε τί ἀκριβῶς ἔγινε.

Θὰ τὸ πατούσατε τὸ κουμπί;

(Κουβεντιάστε τὸ μὲ εἰλικρίνεια μὲ τὸν ἑαυτό σας, τί ἀκριβῶς θὰ κάνατε στὴν πράξη. Ἐπειδὴ τὸ δίλημμα εἶναι ὑποθετικὸ - καὶ δὲν θὰ πάρετε τὸ χρῆμα - εἶναι εὔκολο νὰ πεῖ κάποιος ὄχι. Γιὰ φαντάσου ὅμως: 5.000.000 εὐρώ!).

Ἐπειδὴ ζοῦμε σὲ δύσκολες ἐποχὲς καὶ ἐπειδὴ ὁ πλανήτης ἔχει παραφρονήσει καὶ ἐπειδὴ τὸ δίλλημα δὲν εὔκολο στὴν ἀπάντηση, ἁπλῶς θὰ ὑπενθυμίσω ὅτι κατὰ τὴ γνώμη μου ἡ σημερινὴ κρίση δὲν εἶναι μόνον οἰκονομικὴ-ἀλλὰ εἶναι κυρίως και κρίση ἠθικῆς καὶ ἀξιῶν.

Τενδυμβόηδαι

Εἴπωμεν καὶ ἠμεῖς, ὅσπερ ἀνθρῶποι ὄντες, μετὰ φίλου τινός, μετὰ ἀπὸ πολὺ καιρὸ νὰ ὑπάγωμεν εἰς καφεπωλεῖον δὶ' ἕναν καφέν. Οὕτως εἰπεῖν βεβαίως καφέν, καθόσον ἐγὼ μὲν παρήγειλα καφέν, ὁ δὲ φίλτατος γουίσκι Σκωτικόν. Ἤγουν, ἐγὼ μὲν παρήγειλον φρένδον καπουτσίνον ἡμιμετρίας γλυκύτητος, ὁ δὲ ἑταῖρος οὐίσκιον Ἰωάννην Γουώκερον μπλὰκ περιποιημένον, μετὰ μεζέδος λαϊκούς. 

Καταφθάσαντος τῆς  παραγγελίας ἐν τω τραπέζιον ἠμῶν τῶν ἰδίων, μεθ' ὕδατος, ἐπιπροσθέτως, παρὰ τὸ ὅτι δὲν ἐνθυμοῦμαι νὰ ἐπαρήγειλον ὕδατα. Διψῶντος δὲ τοῦ φίλου, ὡς εἰκός, ἐκ τοῦ ἀλκοολούχου Τζώννου Γουωκέρου, καθήπγιεν τὸ ὕδωρ του ὅλον, ξεδιψάσας μὲν ἀρχικῶς, πλὴν ἂλλ΄ ὅμως ὑστεραίως δὲ, ἐβούλετο καὶ ἐπιπρόσθετον.

"Γαρσόν !", ἀνεφώνησα μεγαλοφώνως, εἰς ἐπήκοον ἁπάντων τῶν θαμώνων καὶ ἁπαξαπασῶν : "Ὕδωρ παρικαλῶ!" 

Ἡ ἐμὴ παραγελία ἐξετελέσθη πάραυτα, ὑπὸ νεανίσκης, πλὴν οὐχὶ ἀπείρου γαρσόνας, ἤτις μετήγαγεν ἐκ νέου ὕδατον εἰς τὴν ἡμετέραν τράπεζαν, ἐντὸς ὑπερμεγέθους κανάτης διαφανοῦς. Ὕδωρ ὁλόδροσον, μετὰ κυβίσκων τινῶν πάγου ἐντός της κανάτης, νὰ πίνει ἡ μήτηρ καὶ εἰς τὸν παίδα νὰ μὴν δίδει.Πληρώσας τὸ ἐμὸν ποτήριον, ἐγέμισον καὶ τὸ τοῦ ἑταίρου ποτήριον, ὑπερχειλίσας σχεδὸν ἀμφότερα ταῦτα καὶ τὰ δύο.

Μεθ' ὀλίγον, ἠκούσθη ἡ φωνὴ τοῦ ἑταίρου, κραυγάζοντος μεγαλωστὶ πρὸς τὴν γαρσόναν : "Γαρσὸν ! Ὕδωρ παρικαλῶ!" 

Ἐνεὰ καὶ ἄναυδος οὖσα ἡ δυστυχὴς γαρσόν, ὀρώσα τὸ μὲν τὸν  ἑταῖρον, τὸ δὲ τὴν κανάτην, ὑπερπλήρην ὕδατος, ἔχουσα ἐν τῷ βλέμμα σαφὴν τὴν ἀμηχανίαν καὶ ἀπορημένον, ἐν ταυτῶ.

Ἐγὼ δέ, ἐνώπιον τοιαύτης ἐμφανοῦς στραβομάρας, ἐπέπληξα αὐστηρῶς μέν, πλὴν κὰθ΄ ὅλον δικαίως, τὸν ἐμὸν ἑταῖρον :

"ρὲ στραβούλιακα, δὲν ὁρᾶς ὁλόκληρον κανάτην ὑπερπλήρην ἔμπροσθέν σου ;"

Θαμῶνες τινές, νεανίαι καὶ νεανίσκαι κατὰ τὸ μᾶλλον ἢ ἧττον τενδυμβόηδες, παρετήρουν ἠμᾶς, ἐξ ἀρχῆς, μετὰ περιεργείας καὶ ἀπορίαν ἔχοντες τὰ μάλα, καὶ τὰς κεφαλὰς σείοντες, πλήρης νοημάτων.

Νεανίσκη δὲ ἐξ' αὐτῶν, θρασυτάτη, ἐξέφρασεν εἰς τὴν παρὰ δίπλαν καθήμενην, ἀπορίαν τινά, μεγαλοφώνως καὶ λίαν ἀδιακρίτως : 

"Μωρὴ μαλάκα, αὐτοὶ οἱ πυροβολημένοι ἐδῶ δίπλα, τί ζόρια τραβᾶνε μὲ τὸ νερό; Σαρδέλες φάγανε!